«Мои мечты и чувства в сотый раз Идут к тебе дорогой пилигримов» В. Шекспир Мимо ристалищ, капищ, мимо храмов и баров, мимо шикарных кладбищ, мимо больших базаров, мира и горя мимо, мимо Мекки и Рима, синим солнцем палимы, идут по земле пилигримы. Увечны они, горбаты, голодны, полуодеты, глаза их… Сиһилии »Пилигримы
Ытыктабыллаах Саха сирин ыалдьыттара! Күндү Саха сирин дьоно! Биһиги республикабыт столицатыгар, Дьокуускай куоракка, 2000 сыл атырдьах ыйын 5 күнүгэр “Азия оҕолоро” Норуоттар икки ардыларынааҕы II спортивнай Оонньуулар аһыллаллар. Бу доруобуйа, эрэл санаа уонна кэрэ эйгэтин дьиҥнээх бырааһынньыга — биһиги республикабыт эрэ буолбакка, ону тэҥэ Российскай Федерация бүттүүнүн событиета. Бүгүн аан… Сиһилии »Биһиги кэлэр кэскилбит – эйэ уонна чэчирии сайдыы
Ааҕар «Чолбон» сурунаал тэрийэн ыыппыт «Истиҥ кэпсээн» диэн уус-уран ааҕыы күрэһигэр 5–8-с кылаастарга III миэстэни ылбыт Орто Халыма улууһун Г.Г.Софронов аатынан Өлөөкө Күөл орто оскуолатын 7-с кылааһын үөрэнээччитэ Изольда Слепцова. Салайааччы: Изабелла Егоровна Ноговицына
Ааҕар «Чолбон» сурунаал тэрийэн ыыппыт «Истиҥ кэпсээн» диэн уус-уран ааҕыы күрэһигэр 5–8-с кылаастарга II миэстэни ылбыт Орто Халыма улууһун Г.Г.Софронов аатынан Өлөөкө Күөл орто оскуолатын 7-с кылааһын үөрэнээччитэ Арылхан Винокуров. Салайааччы: Изабелла Егоровна Ноговицына
Ыам ыйын 15 күнүгэр «Чолбон» уонна «Полярная звезда» сурунааллар эрэдээксийэлэрэ Саха сирин ойуулуур-дьүһүннүүр искусствотын төрүттээччи, Саха АССР бастакы норуодунай худуоһунньуга, этнограф, фотограф Иван Васильевич Попов төрөөбүтэ 150 сылынан СӨ ойуулуур-дьүһүннүүр музейга турбут «Иван Попов. Избранное» быыстапканы көрдүбүт. Быыстапканы «Полярная звезда» сурунаал ойууга-дьүһүҥҥэ эрэдээктэрэ, норуот худуоһунньугун сиэнэ Гаврил Иванович Попов билиһиннэрдэ… Сиһилии »ХУДУОҺУННЬУК ИВАН УОННА ГАВРИЛ ПОПОВТАР: СИЭНЭ ЭҺЭТИН БЫЫСТАПКАТЫН БИЛИҺИННЭРДЭ
19-с үйэ бүтүүтэ Англия үтүө санаалаах сиэстэрэ дьахтара, мисс Марсден, араҥ ыарыылаахтарга көмөлөһө Саха сирин биир саамай түҥкэтэх, бүтэй Бүлүү диэн ааттанар улууһугар тиийэ кэлбитэ, бэл, аныгы үйэ киһитин сөхтөрөр. Мисс Марсден ол унньуктаах айанын түмүгэр Бүлүү улууһун араҥ ыарыылаахтарыгар лепрозорий тутуллубута. Мин бу үтүө санаалаах, сырдык ыралаах, дьон-норуот туһугар… Сиһилии »Итэҕэл уонна аһымал
Оҕо уруккуну убаастыы, норуотун баай историятын билэ улаатыахтаах диэн этии бүгүҥҥү күҥҥэ өссө сытыырхайан турар. Маныаха уус-уран литература олус улахана суолталаах. Улуу Кыайыы 79-с сылын көрсө ыам ыйын 8 күнүгэр Хаҥалас улууһун Чапай сэлиэнньэтин олохтоохторо уонна Өктөм лицейин үөрэнээччилэрэ олохтоох норуодунай театр режиссера Зоя Егоровна Аржакова туруоруутугар прозаик, публицист, Россия… Сиһилии »Айысхаана «Былдьаммыт оҕо саас» испэктээгэ Өктөм нэһилиэгин сыанатыгар
Быйыл муус устар 18-24 күннэригэр өтөрүнэн буолбатах улахан тэрээһин – Казахстаҥҥа Саха сирин күннэрэ дьоһуннук барда. Бу доҕордоһуу түһүлгэтигэр Саха сирин суруйааччыларын сойууһа туох кылааттааҕын уонна литератураҕа сыһыаннаах ханнык тэрээһиннэр буолбуттарын туһунан билиһиннэрэн ааһарбыт сиэрдээх буолуо. «Түүрдэр төрүппүтүн-ууспутун түөһэрбитин сөбүлүүр үгэстээхпит. Саха суруйааччылара уонна казах суруйааччылара доҕордоһуубутун, алтыһыыбытын төрдүн-төбөтүн хаһыстахха,… Сиһилии »КАЗАХТАРДЫЫН ХААН ТАРДЫҺЫЫ, АНТОЛОГИЯНАН АТАСТАҺЫЫ
Быйыл муус устар 22 күнүгэр 1996–2005 сылларга «Чолбон» сурунаал бас эрэдээктэринэн үлэлээбит СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ, ССРС суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ, прозаик, литература кириитигэ, тылбаасчыт Петр Денисович Аввакумов төрөөбүтэ 90 сылын туолла. Кини саха литературатыгар 90-c сыллардааҕы уларыйыы кэмин туһунан бөдөҥ айымньылары суруйан хаалларбыт ааптар быһыытынан биллэр. Суруйааччы бэлиэ күнүгэр аналлаах… Сиһилии »Үтүө киһи дьоһун суола
Муус устар 25 күнүгэр 1993-1998 сылларга Саха сирин суруйааччыларын сойууһун салайбыт саха норуодунай поэта, уус-уран тылбаас маастара, суруналыыс, РФ культуратын үтүөлээх үлэһитэ, П.А. Ойуунускай аатынан судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата Савва Иванович Тарасов төрөөбүтэ 90 сылынан ахтыы киэһэтэ Литература музейыгар буолан ааста. Бу дьоро түгэҥҥэ норуот поэтын аймахтара, биир дойдулаахтарын – Горнай… Сиһилии »САВВА ТАРАСОВ ААТЫНАН ТЫЛБААСКА АНАЛ БИРИЭМИЙЭ ОЛОХТОННО!
«… Мин Горнай оройуона диэн төрөөбүт дойдулаахпынан астынабын, биһикпин ыйаабыт ийэ сирим бу буолар диэн киэн туттабын. Төрөөбүт дойду ахтылҕана, өйдөбүлэ мин олохпор өрүү күүс-уох биэрэр, үрдүк үтүө санааларга кынаттыыр, өрө күүрдэр, инникибэр эрэли саҕар, бэйэм киһи буолар аналбын санатан эрчимирдэр, барҕа баҕа санаанан байытар. Дойдулаах дьонноох буолар – улуу… Сиһилии »Петр Денисович Аввакумов төрөөбүтэ 90 сылыгар аналлаах ааҕыылар
Суруйааччы-большевик С.С. Яковлев-Эрилик Эристиин олоҕун бүтүннүүтүн, идэтин социализм дьыалатыгар охсуһууга анаабыта. Кэнники кини көрбөт буолбута. Икки хараҕа суох саха суруйааччыта нуучча туйгун суруйааччытын Н.А. Островскай суолун хатылаабыта – кини көрбөт буола сытан бэйэтин бастыҥ айымньытын, «Маарыкчаан ыччаттара» романын, этэн биэрэн суруттарбыта. «Маарыкчаан ыччаттара» Эрилик Эристиин айымньытыгар эрэ буолбакка, саха советскай… Сиһилии »МААРЫКЧААН ЫЧЧАТТАРА
Улуу дьол ааҕарга баар. Эдэриттэн ааҕа үөрэммит эрэ киһи ол дьолтон үрдүк үөрүүнү сомсор.Амма Аччыгыйа «Чолбон» сурунаал эрэдээксийэтэ Россияҕа Дьиэ кэргэн, Саха сиригэр Оҕо саас сыллларынан ааҕар дьиэ кэргэттэргэ аналлаах «Чолбон өй күрэһэ. Улахан оонньуу» үс түһүмэхтээх бырайыага үс көлүөнэни хабан, 12 улууска уонна Дьокуускай куоракка бу сыл кулун тутар… Сиһилии »«Чолбон өй күрэһэ» Саха сирин бастыҥ ааҕар дьиэ кэргэнин быһаарда
Бүгүн, муус устар 11 күнүгэр, Дьокуускайга Бэчээт дьиэтин пресс-киинигэр Россияҕа Дьиэ кэргэн, Саха сиригэр Оҕо саас сылларыгар аналлаах «Чолбон» сурунаал «Чолбон өй күрэһэ» диэн бастыҥ ааҕар дьиэ кэргэни быһаарар, ааҕыыны тарҕатар улахан оонньуутун «Туйгуннар тургутуктара» түһүмэҕэ буолан ааста. Өрөспүүбүлүкэ 12 улууһугар уонна Дьокуускай куоракка буолбут түһүмэхтэр кыайыылаахтара – барыта тоҕус… Сиһилии »«Чолбон: өй күрэһин туйгуннара билиннилэр
Бөдөҥ суруйааччы, прозаик, литературнай кириитик, тылбаасчыт, общественнай деятель Петр Денисович Аввакумов төрөөбүтэ 90 сылыгар аналлаах «Аввакумов ааҕыылара» өрөспүүбүлүкэтээҕи научнай-практическай конференция бырагырааммата Ыытыллар кэмэ: Муус устар 18 күнэ, 2024 сыл Ыытыллар сирэ: Горнай улууһа, Октябрьскай нэһилиэгэ, С.Г. Ковров аатынан Күөрэлээх орто оскуолата Ыытыллар бириэмэтэ: 9 ч. 00 мүн. – кыттааччылары регистрациялааһын;… Сиһилии »«Аввакумов ааҕыылара» өрөспүүбүлүкэтээҕи научнай-практическай конференция
«Истиҥ кэпсээн» диэн «Чолбон» сурунаал араас нүөмэрдэригэр тахсыбыт айымньылары уус-ураннык ааҕыы күрэһэ түмүктэннэ. Күрэскэ Бүлүү, Кэбээйи, Мэҥэ Хаҥалас, Ньурба, Үөһээ Бүлүү, Сунтаар, Усуйаана, Абый, Нам, Алдан, Чурапчы, Мииринэй, Өймөкөөн, Булуҥ, Уус Алдан, Орто Халыма, Анаабыр, Хаҥалас, Муома, Амма улуустарыттан уонна Дьокуускай куораттан 7-лэриттэн 78-гар диэри саастаах 94 оҕо, 35 улахан… Сиһилии »«Чолбон» сурунаал «Истиҥ кэпсээн-2024» өрөспүүбүлүкэтээҕи күөн күрэһин түмүгэ таҕыста
Бүгүн, кулун тутар 22 күнүгэр, «Чолбон: өй күрэһэ. Улахан оонньуу» Дьокуускай куоракка буолла. В.Г. Белинскэй аатынан кыраайы үөрэтэр библиотекаҕа ааҕыынан үлүһүйэр, саха литературатын сэҥээрэр тоҕус хамаанда күөн көрүстэ. Түөрт түһүмэхтээх оонньуу бэрт сэргэхтик ааста. Хас түһүмэх кэннэ хамаандалар ыйытыылар сөптөөх хоруйдарын көрөн, ким сыыспыт кыһыйа, оттон таба тайаммыттар ытыс таһына… Сиһилии »«Чолбон: өй күрэһэ. Улахан оонньуу» бастакы түһүмэҕэ Дьокуускайга түмүктэннэ
Якутскай куоракка дьиҥнээх үөрэх заведениета – бастакы оскуола 1734 сыллаахха аһыллыбыта. Ити оскуоланы нууччалар тэрийбиттэрэ. Эһиилгитигэр Витус Беринг экспедициятын көҕүлээһининэн Якутскай куоракка навигационнай оскуола аһыллар. Бу оскуола нуучча оскуолатын базатыгар тэриллэр. 1806 сыллаахха Якутскайга аан бастаан Норуот үөрэҕин министерствотын уезтааҕы гражданскай училищета тэриллэр. Ити училише Саха сиригэр үөрэҕи, науканы сайыннарыыга… Сиһилии »Саха маҥнайгы сырдатааччылара
Быйыл Россияҕа Дьиэ кэргэн, Саха сиригэр Оҕо саас сылларын чэрчитинэн Үөһээ Бүлүү улууһугар «Чолбон: өй күрэһэ» улахан өй оонньуута кулун тутар 14 күнүгэр Үөһээ Бүлүүтээҕи О.Д. Федорова аатынан киин модельнай библиотекаҕа ыытыллынна. Күрэххэ улуустан тоҕус ыал кытынна. Күрэһи «Чолбон» сурунаал бас эрэдээктэрэ Гаврил Андросов, эппиэттиир сэкирэтээр Туяра Павлова уонна сурунаал… Сиһилии »Үөһээ Бүлүүгэ «Чолбон: өй күрэһэ» оонньуу
Норуот суруйааччыта Сэмэн Тумат 80 сааһа Олунньу 26 күнүгэр Национальнай библиотека Историческай саалатыгар саха норуодунай суруйааччыта, П.А. Ойуунускай аатынан судаарыстыбаннай, Амма Аччыгыйа аатынан Ил Дархан, С.А. Новгородов аатынан Саха Өрөспүүбүлүкэтин бириэмийэлэрин лауреаттара, Россия суруйааччыларын сойууһун, Саха сирин бырабылыанньатын чилиэннэрэ, прозаик, поэт, оҕо суруйааччыта, тылбаасчыт, кириитик, публицист, литератураны үйэтитээччи, Чурапчы уонна… Сиһилии »Быыкаайык Саҕастыыр арыытын аан дойдуга аатырдыбыт суруйааччы.